Pozytywną rekomendację dało rządowe Centrum Analiz Strategicznych, które od dłuższego czasu blokowało nowe prawo
Z moich nieoficjalnych informacji wynika, że przedwczoraj Zespół ds. Programowania Prac Rządu, w skład którego wchodzą m.in. wszyscy ministrowie, wyraził zgodę na aktualizację wpisu dotyczącego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem płatności bezgotówkowych (tzw. ustawa o obowiązkowych terminalach albo ustawa o mandacie). Aktualizacja była potrzebna ze względu na fakt, że jej przepisy zdecydowano się powiązać z terminami w innym akcie prawnym, a więc w przepisach o kasach fiskalnych online.
Decyzja z 29 kwietnia oznacza, że prawdopodobnie w najbliższych tygodniach projekt ustawy o mandacie trafi pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów a wkrótce później także pod obrady rządu. Jeżeli ma zostać przyjęty jeszcze w obecnej kadencji parlamentu, to ten powinien zająć się nim przed wakacjami, bo później nie będzie już właściwie na to czasu. I, jak mówią moje źródła, są duże szanse na to, że tak się właśnie stanie, bo zielone światło projektowi dało rządowe Centrum Analiz Strategicznych. To ośrodek bez akceptacji którego żadna ustawa do parlamentu nie trafi. Jego szef, a więc Waldemar Paruch, jest jednym z członków Zespołu ds. Programowania Prac Rządu.
Ustawa o mandacie zakłada wprowadzenie obowiązkowej akceptacji płatności bezgotówkowych przez wybrane grupy przedsiębiorców, czyli te, które na mocy innych przepisów są zobowiązane do instalacji kas fiskalnych online. W pierwszej kolejności są to stacje benzynowe (już od 1 stycznia 2020 r.) a później m.in. gastronomia, budowlańcy i ekipy remontowe, fryzjerzy, lekarze czy prawnicy.
Firmy zobowiązane do przyjmowania płatności bezgotówkowych nie będą jednak musiały instalować terminali płatniczych. Czyli potoczna nazwa ustawy (o obowiązkowych terminalach) jest trochę na wyrost. Zgodnie z przepisami projektu wymagana będzie akceptacja dowolnej formy płatności bezgotówkowych. Może więc nią być np. przelew bankowy. Przy tym projekt nie przewiduje sankcji za brak akceptacji bezgotówki.
Ideą przyświecającą pomysłodawcom ustawy o mandacie jest zrównanie w prawach użytkowników bezgotówkowych instrumentów płatniczych z użytkownikami gotówki. O ile bowiem dziś praktycznie wszędzie zapłacicie banknotami czy monetami, o tyle wciąż w wielu sklepach i punktach usługowych, szczególnie w mniejszych miejscowościach, karty bankowe czy płatności mobilne nie są mile widziane. Choć przepisy projektu ustawy w proponowanym kształcie w zasadzie do niczego nikogo nie zmuszają, to dają sygnał tym wszystkim przedsiębiorcom, którzy jeszcze kart nie akceptują, że chyba nie ma przed tym odwrotu.
Na marginesie warto dodać, że w obowiązujących obecnie w Polsce przepisach nigdzie nie jest jasno zapisane, że przedsiębiorcy obsługujący konsumentów są zobowiązani do przyjmowania płatności banknotami i monetami emitowanymi przez Narodowy Bank Polski. Stąd zgodnie z prawem działają np. niektóre restauracje, które przyjmują wyłącznie płatności kartami. Ale to się może zmienić. Z moich informacji wynika, że w projektowanej ustawie o mandacie na zasadzie kompromisu może się pojawić zapis, że przedsiębiorca na życzenie klienta nie może odmówić przyjęcia płatności gotówką.
Projekt ustawy o obowiązkowych terminalach miał zostać przyjęty przez rząd i wniesiony do parlamentu już kilka lat temu, gdy powstawała fundacja Polska Bezgotówkowa (realizuje program instalacji bezpłatnych terminali płatniczych m.in. w małych i średnich firmach). Od tamtego czasu to się jednak nie udało ze względów politycznych. Rządzący obawiali się, że jej przyjęcie negatywnie wpłynie na sondażowe słupki poparcia. Jednocześnie jednak władza potrzebuje pieniędzy na finansowanie swoich obietnic, a obowiązek przyjmowania płatności bezgotówkowych utrudnia ukrywanie przychodów i może wpłynąć na wzrost wpływów podatkowych państwa.
