Z informacji cashless.pl wynika, że Narodowy Bank Polski wydał negatywną opinię ws. wprowadzenia na polskim rynku opłaty surcharge od wypłat gotówki kartami Mastercard i Visa. Źródła serwisu podają, że pierwsza z tych organizacji zmieniła swój regulamin tak, by od 1 czerwca pobieranie surcharge było możliwe niemal w całej Europie, w tym we wszystkich krajach naszego regionu. Poinformowano o tym Narodowy Bank Polski, ale ten wydał w tej sprawie negatywną opinię.

Dlaczego tak zrobił? Zapytałem o to biuro prasowe banku centralnego, ale do czasu publikacji tekstu nie otrzymałem żadnej odpowiedzi. A co na to Mastercard? – Nie możemy komentować decyzji podejmowanych przez nadzorcę – powiedziano mi w biurze prasowym polskiego oddziału Mastercard Europe. Wiadomo jednak, że po otrzymaniu opinii z NBP Mastercard zrobił dla Polski, jako jedynego kraju w Unii Europejskiej, wyjątek, i wyciął ze swoich regulaminów możliwość stosowania tutaj surcharge.

Z tego co udało nam się dowiedzieć, również Visa znowelizowała swój regulamin dla polskiego rynku, zezwalając na surcharge, o czym poinformowała NBP, i także w tym wypadku bank centralny ocenił tę decyzję negatywnie. Eksperci, z którymi rozmawialiśmy, spodziewają się więc, że także Visa usunie ze swoich dokumentów możliwość stosowania w Polsce surcharge. Czy tak rzeczywiście będzie? – Na tym etapie sprawy nie chcemy jej komentować – powiedziano mi w biurze prasowym Visy w Polsce.

Przeczytajcie także: • Mastercard uzależnia wysokość opłaty serwisowej w bankomatach od wysokości wypłaty

Surcharge to prowizja, jaką operator bankomatu może pobrać od wypłaty gotówki. Jest ona niezależna od opłat pobieranych z tego tytułu przez banki – wydawców kart. Surcharge jest powszechna w Europie. Polacy stykają się z nią podczas turystycznych wyjazdów zagranicznych. Operatorzy bankomatów podają informację o wysokości surcharge przed każdą transakcją w swoich urządzeniach. W Polsce od wielu lat surcharge nie jest stosowana, ale nie wynika to z przepisów prawa, które by tego zabraniało, a z regulacji stosowanych przez organizacje płatnicze.

Tymczasem branża bankomatowa w Polsce od kilkunastu lat zmaga się z niskimi marżami, a obecnie dowodzi, że nie jest w stanie utrzymywać sieci urządzeń i będzie zmuszona do radykalnego zmniejszenia liczby bankomatów. Dotknie to w szczególności mniejsze miejscowości, gdzie utrzymywanie urządzeń w obecnej sytuacji jest nieopłacalne.

Zarzewiem dzisiejszych problemów sieci bankomatowych była decyzja organizacji płatniczych z 2010 r. Obniżono wówczas opłatę serwisową ponoszoną na rzecz właściciela urządzenia przez banki – wydawców kart, z 3,5 zł na ok. 1,2-1,3 zł. Stawka ta nie zmieniła się od kilkunastu lat, podczas gdy koszty wzrosły w tym czasie znacząco. Z badań przeprowadzonych na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego wynika, że aby obsługa wypłat gotówki w bankomatach nie przynosiła operatorom bankomatów strat, prowizja serwisowa powinna wynosić ok. 2,6-2,7 zł. Organizacje płatnicze nie chcą jednak tak radykalnej podwyżki, gdyż oznaczałoby to wzrost kosztów dla banków wydających karty. W rezultacie te mogłyby dążyć do ograniczenia wydawnictwa niektórych kart.

Przeczytajcie także: • Aplikacje mobilne są najważniejszym kanałem dystrybucji biletów kolejowych

Branża bankomatowa stara się więc w tej sytuacji o możliwość wprowadzenia surcharge. Co ciekawe, Rada ds. Obrotu Gotówkowego, działająca przy Narodowym Banku Polskim, w przygotowanej przez siebie strategii wsparcia gotówki wskazała na samoregulację w branży jako sposób na podniesienie rentowności biznesu bankomatowego. Ostatnie zmiany w regulaminach Mastercarda i Visy, pozwalające na stosowanie surcharge, to właśnie taka samoregulacja. Może więc dziwić, że teraz NBP wydał na jej temat opinię negatywną.

Z nieoficjalnych informacji wynika, że opinię na temat surcharge przygotowywał departament banku niezwiązany ani z systemem płatniczym, ani emisją banknotów i monet. Prowizja nie spodobała mu się dlatego, że oznacza nałożenie na konsumenta dodatkowych kosztów, w dodatku w nieznanej wysokości.

Zdaniem Jacka Koszela, dyrektora departamentu innowacji i strategii w ITCARD, jednym z dwóch największych na polskim rynku operatorów bankomatów, wprowadzenie możliwości stosowania surcharge nie oznacza, że taka prowizja na pewno się pojawi i że będzie pobierana od wszystkich klientów. – Nie jesteśmy biznesowymi samobójcami. Nie wprowadzimy opłat, które spowodują, że klienci przestaną korzystać z naszych usług. Chcemy mieć argumenty w dyskusji z wydawcami kart na temat wysokości wynagrodzenia za nasze usługi na zasadach rynkowych. Teraz praktycznie nie mamy takich argumentów – mówi przedstawiciel ITCARD.