Polski sektor bankowy przechodzi kolejną falę fuzji i przejęć. Instytucji ubywa, a znane marki znikają z rynku. Oto subiektywna historia konsolidacji polskiej branży bankowej

BGŻ

BIG Bank Gdański

Na początku historii tego banku pojawia się założony w 1989 r. Bank Inicjatyw Gospodarczych. Początkowo 98 proc. udziałów w nim posiadały Warta, Poczta Polska, PZU, centrala handlu zagranicznego Universal i Transakcja (spółka KC PZPR i ZSMP). Był to jeden z pierwszych polskich banków komercyjnych oraz pierwsza tego typu instytucja notowana na GPW. W 1997 r. doszło do fuzji BIG z Bankiem Gdańskim, który w 1998 r. wprowadził markę Millennium dla klientów detalicznych. W 2003 r. BIG Bank Gdański ostatecznie zmienił nazwę na Bank Millennium, którego głównym akcjonariuszem i partnerem został w 2000 r. portugalski Banco Comercial Portugues (BCP).
Na marginesie warto wspomnieć, że bank w 1999 r. był obiektem największej w polskiej bankowości, nieudanej próby wrogiego przejęcia. Przejmującym był Deutsche Bank w porozumieniu z PZU zarządzanym przez ówczesnego prezesa Grzegorza Wieczerzaka. Po odwołaniu wieloletniego szefa BIG Banku Gdańskiego Bogusława Kotta sprzedaż akcji zablokowano w radzie nadzorczej PZU przy wsparciu m.in. Marka Belki ówczesnego doradcy prezydenta i członka rady nadzorczej BIG Banku Gdańskiego. W wyniku tych interwencji przywrócono na stanowisko prezesa Bogusława Kotta, a swoje dotychczasowe udziały w BIG Banku Gdańskim Deutsche Bank sprzedał po kilku miesiącach grupie BCP.
BISE

Bank Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych powstał w 1990 r. jako wspólne przedsięwzięcie francuskiego banku Credit Cooperatif oraz polskiego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. W 1999 r. BISE połączył się z radomskim Bankiem Energetyki, trzy lata później z wrocławskim Cukrobankiem. W 2007 r., marka BISE zniknęła po przejęciu przez skandynawski DnB Nord. To bank, który działał w Polsce od 2002 r. obsługując wyłącznie duże i średnie firmy. Wraz z przejęciem BISE zyskał klientów indywidulanych. W maju 2013 r. wrócił jednak do korzeni i ograniczył swoją działalność do klientów korporacyjnych i samorządowych. Klientów indywidualnych (z wyjątkiem hipotecznych) oraz małe i średnie firmy wraz z oddziałami przejął Getin Noble Bank.

Obecnie zajmuje się wyłącznie obsługą udzielonych kredytów hipotecznych, nie oferuje usług nowym klientom. Bank Przemysłowo-Handlowy z siedzibą w Krakowie powstał jako bank państwowy w formie spółki akcyjnej wydzielonej w 1989 r. ze struktur NBP. Po prywatyzacji, od stycznia 1995 r. do września 2016 r. akcje banku BPH były notowane na GPW. Istotna w historii banku jest data 31 grudnia 2001 r. i fuzja Banku Przemysłowo-Handlowego z Powszechnym Bankiem Kredytowym. Był to skutek integracji kapitałowej ich inwestorów strategicznych: HypoVereinsbank i Banku Austria Creditanstalt. W wyniku połączenia powstał trzeci bank w Polsce pod względem wielkości aktywów obsługujący 2,6 mln klientów.
Przeczytajcie także: Klienci Deutsche Banku już pod skrzydłami Santandera
W listopadzie 2005 r. inwestor strategiczny banku grupa HVB, została przejęta przez włoski UniCredit będący wówczas inwestorem strategicznym w banku Pekao. Włosi zamierzali dokonać fuzji Pekao z BPH, co spowodowało sprzeciw polskiego rządu, obawiającego się powstania zbyt wielkiej instytucji. Ostatecznie rząd wyraził zgodę na częściowe połączenie po podziale BPH - większa część banku (285 oddziałów) została w 2007 r. włączona do Pekao z jednoczesnym przeniesieniem wszystkich klientów korporacyjnych. Pozostałych 200 oddziałów wyłączonych z fuzji działało początkowo jako tzw. małe BPH, które w 2008 r. zostało przez UniCredit sprzedane GE Money (finansowej część koncernu General Electric). W 2016 roku kapitał akcyjny BPH został przez GE zmniejszony, zlikwidowano też sporą część oddziałów i zwolniono pracowników. W listopadzie 2016 r. Alior Bank przejął większość BPH (bez portfela kredytów hipotecznych i TFI).
BRE Bank

Bank Rozwoju Eksportu został założony w 1986 r. Od 1992 r. notowany jest na giełdzie. Partnerem strategicznym i głównym udziałowcem od 1994 r. jest niemiecki Commerzbank. W 1998 r. BRE przejął Polski Bank Rozwoju. W 2000 r. powstał internetowy, detaliczny mBank, w 2001 r. Multibank - stacjonarne, detaliczne ramię BRE Banku. W 2013 r. trzy dotychczasowe marki: Multibank, BRE Bank, mBank zastąpiono jedną, najsilniejszą w grupie – mBank.

Bank Zachodni powstał w 1988 r. na mocy rozporządzenia rządu. W 1991 r. został przekształcony w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. W marcu 1995 r. irlandzka grupa Allied Irish Banks kupiła państwowe udziały Wielkopolskiego Banku Kredytowego stopniowo zwiększając swoje zaangażowanie, a w 1999 r. nabyła większościowy pakiet akcji Banku Zachodniego. W czerwcu 2001 r. połączono oba banki w Bank Zachodni WBK. W marcu 2011 roku Irlandczycy sprzedali swoje udziały hiszpańskiej grupie Santander, która w kolejnym roku przejęła też Kredyt Bank. W wyniku fuzji z BZ WBK marka ta zniknęła z rynku, a jej los we wrześniu bieżącego roku podzieliła też marka BZ WBK . Zastąpiona została przez Santander Bank Polska. Hiszpanie przejęli też w tym roku większą część Deutsche Bank Polska.


Wciąż istnieje pod własną marką, ale prawdopodobnie już niedługo. Bank powstał w 2003 r. w drodze przejęcia przez Mariusza Łukasiewicza (zmarł w 2004 r.) pakietu kontrolnego istniejącego od 1990 r. Banku Społem, a następnie przejęcia Banku Wschodniego w Białymstoku. W 2003 roku Bank Społem zmienił nazwę na Euro Bank . W 2005 r. jego właścicielem została francuska grupa Société Générale, która jednak kilka tygodni temu postanowiła się wycofać z polskiego rynku detalicznego i 5 listopada ogłosiła sprzedaż Euro Banku na rzecz Millennium.
Gecobank był kolejnym z prywatnych banków, które powstały w pierwszych latach kapitalizmu. Jego właścicielem była Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej. W 1992 r. prezesem instytucji został znany bankowiec Andrzej Podsiadło (później m.in. prezes PKO BP), który zwiększył skalę działalności Gecobanku i wywołał kontrowersje – według prasowych doniesień bank nieprawidłowo udzielał kredytów i ich większość nie została zwrócona. W 1995 r. został przejęty przez Kredyt Bank (patrz niżej); niektórzy członkowie władz Fundacji zarzucali, że było to wrogie przejęcie.

Obecnie działa pod nazwą Citi Handlowy. Jest jednym z najstarszych banków w Europie. Został założony w 1870 r., a inicjatorem jego powstania był finansista Leopold Kronenberg. W pierwszych latach XX wieku był największym prywatnym bankiem na ziemiach polskich i jednym z niewielu prowadzących obsługę finansową handlu z Rosją i Europą Zachodnią. Nie przerwał swojej działalności w okresie obu wojen światowych. Po 1945 r. uniknął formalnej nacjonalizacji, poddany został jednak kontroli rządowego komisarza, a państwo przejęło znaczącą ilość akcji. Został głównym polskim korespondentem banków zagranicznych, a w 1964 r. uzyskał oficjalnie monopol na obsługę transakcji polskiego handlu zagranicznego.
Po 1989 r. stracił uprzywilejowaną pozycję i zaczął przekształcać się stopniowo w bank detaliczny otwierając oddziały w kraju. W okresie przemian ustrojowych Bank Handlowy odegrał istotną rolę w skandalu Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego - znaczna część operacji walutowych FOZZ prowadzona była właśnie za jego pośrednictwem. W 2001 r. Bank Handlowy został przejęty przez amerykański Citibank.

Powstał w 1990 r. jako jeden z pierwszych prywatnych banków w Polsce, założony przez Stanisława Pacuka. W kolejnych latach przejmował kolejne banki, by w 1994 r. zadebiutować na GPW. W roku 1997 połączył się z Polskim Bankiem Inwestycyjnym. W 2001 r. belgijska Grupa KBC kupiła ponad 50 proc. akcji Kredyt Banku, w 2002 r. miała już ponad 75 proc. udziałów. W jego reklamach występowali m.in. Wojciech Mann i Krzysztof Materna.
Przeczytajcie także: Kolejna fuzja na polskim rynku. Millennium przejmuje Euro Bank
W 2011 r. Belgowie musieli sprzedać polski bank, żeby ratować spółkę-matkę. Był to jeden z elementów planu restrukturyzacyjnego, który pod koniec 2009 roku został przedstawiony Komisji Europejskiej w ramach jej zgody na wsparcie ze strony belgijskiego rządu w czasie ogólnoświatowego kryzysu. W 2012 r. Kredyt Bank kupiła hiszpańska grupa Santander (właściciel BZ WBK) i porozumiała się z KBC w sprawie połączenia obu działających w Polsce banków. We wrześniu 2013 r. Kredyt Bank zniknął z rynku.

W 1991 r. powstał Bank Świętokrzyski, który na początku działał na terenie Kielc i okolic. Rok później spółka Lukas (kierowana przez wspomnianego już Mariusza Łukasiewicza) zajęła się we Wrocławiu sprzedażą ratalną. W 1998 r. Lukas przejął Bank Świętokrzyski, który zmienił nazwę na Lukas Bank Świętokrzyski. W 2001 r. francuska grupa finansowa Crédit Agricole odkupiła od właściciela 75 proc. akcji spółki. Wówczas też zmieniono nazwę na Lukas Bank i przeniesiono jego siedzibę z Kielc do Wrocławia. We wrześniu 2011 r. marka Lukas Bank zniknęła z rynku ustępując miejsca nazwie Credit Agricole Bank Polska.


Jego początki sięgają lipca 1999 r., kiedy to doszło do podpisania umowy subskrypcyjno-inwestycyjnej Banku Komunalnego (istniejącego od 1992 r.) przez skandynawski Nordea Bank AB. W 2001 r. doszło do fuzji Banku Komunalnego oraz należącego również do grupy Nordea - Unibanku (patrz niżej) i powstał Nordea Bank Polska. W 2003 r. połknął jeszcze łódzki LG Petro Bank. W 2013 r. był 13. największym bankiem w Polsce pod względem wartości aktywów. W czerwcu 2013 r. Nordea Bank AB ogłosił decyzję o sprzedaży swoich spółek w Polsce. Nabywcą został PKO BP. Przejęcie nastąpiło w kwietniu 2014 r., a integrację obu banków zakończono rok później.



Bank Własności Pracowniczej Unibank powstał na początku lat dziewięćdziesiątych w Gdańsku, obsługiwał małe i średnie firmy oraz klientów indywidualnych. W 2001 r. został przejęty przez notowany wtedy na GPW Bank Komunalny z Gdyni. Oba kontrolowała już skandynawska grupa Nordea i tak powstał Nordea Bank Polska.
Ta lista z pewnością nie jest zamknięta. Polski sektor nadal jest jednym z najmniej skoncentrowanych w Europie Środkowo-Wschodniej biorąc pod uwagę udział pięciu największych banków w łącznych aktywach (49 proc. w Polsce, 65 proc. w Czechach, 73 proc. na Słowacji i w Chorwacji). Jest więc bardzo prawdopodobne, że kolejne marki bankowe znikną wchłonięte przez mocniejszych konkurentów.
Zostaw komentarz