W ciągu minionych dziesięciu lat udział przelewów ekspresowych w transakcjach międzybankowych wzrósł z 0,1 proc. do prawie 18 proc.
KIR co miesiąc publikuje statystyki dotyczące zarządzanych przez siebie systemów rozliczeniowych. Mowa m.in. o systemie Elixir służącym do obsługi tradycyjnych przelewów międzybankowych w złotych, oraz Express Elixir, który umożliwia zlecanie przelewów natychmiastowych. Obserwując dane regularnie można przyzwyczaić się do tego, że liczba i wartość transakcji obu systematycznie rośnie. Z tym że o wiele szybciej dzieje się to w przypadku systemu do przelewów ekspresowych.
Ciekawiej wyglądają jednak publikowane przez KIR dane, jeśli spojrzy się na nie z szerszej perspektywy. Kilka dni temu spółka zaprezentowała statystyki systemów rozliczeniowych dotyczące marca bieżącego roku. Porównałem więc je z liczbą i wartością transakcji osiągniętych w marcach w kolejnych dziesięciu latach.
Jak się okazuje w marcu 2015 r. w systemie Elixir zlecono 147,7 mln przelewów o wartości 360,7 mld zł. W tym samym czasie w systemie Express Elixir rozliczono jedynie 119 tys. transakcji o wartości 567 mln zł. Pod względem liczby przelewy natychmiastowe stanowiły więc wówczas jedynie 0,08 proc. transakcji międzybankowych w złotych, rozliczonych przez KIR.
Jak wspomniałem, w kolejnych latach statystyki obu rozwiązań poprawiały się, ale Express Elixir rósł o wiele szybciej. W 2018 r. miesięczna liczba transakcji przekroczyła milion a w marcu 2019 r. wynosiła już 1,8 mln. W marcu bieżącego roku przekroczyła 42 mln. W ciągu tych 10 lat liczba transakcji rozliczanych przez tradycyjny Elixir urosła "jedynie" do 195 mln. To oznacza, że obecnie przelewy natychmiastowe w całości międzybankowych transakcji w złotych, rozliczanych przez KIR, stanowią już niemal 18 proc.
Trzeba przy tym pamiętać, że w rzeczywistości klienci banków zlecają jeszcze więcej przelewów natychmiastowych, gdyż oprócz systemu Express Elixir, służy do tego konkurencyjne rozwiązanie – Blue Cash, zarządzane przez Autopay.
Jednak stwierdzenie, że przelewy ekspresowe stają się w polskiej bankowości standardem, jest ryzykowne. Pod względem wartości transakcji udział systemu Express Elixir w transakcjach międzybankowych KIR-u jest niewielki i wynosi niecałe 3 proc. Wygląda na to, że ludzie czy firmy wciąż rzadko zlecają więc przelewy natychmiastowe do regulowania stałych opłat czy należności za faktury. Duży wzrost transakcyjności Express Elixir zawdzięcza w dużej mierze rozwojowi Blika, którego użytkownicy za pośrednictwem systemu KIR-u zlecają drobne przelewy na numer telefonu odbiorcy, tzw. P2P.
