Branża leasingowa od lat dopominała się zmian przepisów, które do tej pory blokowały prawdziwą cyfryzację sektora. Ale wygląda na to, że wreszcie uda się wprowadzić w życie Wasze postulaty?

Tak, Sejm już uchwalił przepisy wprowadzające tzw. formę dokumentową umów leasingowych. To oznacza, że będziemy mogli je podpisywać zdalnie, np. przy wykorzystaniu wideoweryfikacji czy wiadomości SMS. Liczymy, że teraz szybko zajmie się nimi Senat, a wkrótce wprowadzająca je ustawa zostanie podpisana i wejdzie w życie. To otwiera przed nami zupełnie nowe możliwości, których do tej pory nie mieliśmy.

Dlaczego tej zmiany nie udawało się wprowadzić tak długo? O konieczności jej wprowadzenia mówi się od wielu lat.

Nie ma żadnych podstaw do tego, by leasing był traktowany inaczej niż inne usługi finansowe i by umowy leasingowe wymagały tzw. mokrego podpisu, a więc składanego przez klientów ręcznie na papierze. Wydaje mi się, że to kwestia pewnej inercji lub braku świadomości ze strony polityków. Inna sprawa, że zmiana, o której mówimy, jest na tyle drobna, że twórcom prawa brakowało woli, by dla niej jednej nowelizować całą ustawę. Trzeba było dużego projektu deregulacyjnego, który teraz właśnie jest przeprowadzany, by wśród wielu zmian upraszczających przepisy znalazło się miejsce także dla naszego postulatu.

Czyli ustawa deregulacyjna, wprowadzająca możliwość łatwego, zdalnego podpisywania umów leasingowych może przyczynić się do przełomu w branży?

Tak, liczymy na nią bardzo, nawet wyczekujemy. Ale musimy pamiętać, że ta ustawa zmienia tylko jeden element całego procesu leasingowego – sam sposób podpisywania umowy, czyli umożliwi dokonywanie tego nie tylko poprzez fizyczne spotkanie w biurze, kuriera czy podpis kwalifikowany. Ale etapów tworzenia umowy i obsługi klienta jest dużo więcej, a my napotykamy na kolejne bariery. Na przykład, przy ocenie zdolności klienta do spłaty zobowiązania musimy uzyskiwać jego zgodę. Banki nie muszą tego robić. I tego dziś też nie możemy zrobić w pełni zdalnie. Innym przykładem jest e-weksel, którego wprowadzenie znalazło się na liście projektu Rafała Brzoski. W umowach leasingu weksel wraz z deklaracją wekslową jest podstawowym zabezpieczeniem spłaty zobowiązań wynikających z umowy. Konieczność archiwizowania milionów weksli i deklaracji sprawiała, że część firm leasingowych przestała korzystać z weksla na rzecz innych zabezpieczeń. Wprowadzenie e-weksla mogłoby tę sytuację zmienić.

Natomiast wprowadzenie zdalnego podpisywania umów jest symboliczne i liczymy, że pozwoli nam wznieść procesy cyfryzacyjne na zupełnie nowy poziom.

Czy dostrzega Pani inne przyczyny, dla których rozwój usług leasingowych pod względem technologicznym nie dorównuje np. usługom bankowym, które w przypadku polskiego rynku należą do najnowocześniejszych na świecie?

To bardzo dobre pytanie, bo sami sobie je zadajemy. Jak to możliwe, że mając tak rozwiniętą bankowość w Polsce, spółki leasingowe często należące do grup bankowych, wciąż funkcjonują głównie w tradycyjnych kanałach obsługi klientów. Wydaje nam się, że z jednej strony to kwestia tego, że leasing cały czas dobrze się w Polsce rozwija i klient faktycznie przychodzi fizycznie do nas. Być może więc nie ma naturalnego wymuszenia zmian ze strony klientów i funkcjonujemy w myśl zasady: skoro coś działa, to po co to zmieniać.

Czy wobec tego klienci są już gotowi na samoobsługę? Czy może jednym z powodów tego, że klienci obsługują umowy leasingowe stacjonarnie jest to, że chcą tak to robić?

Z naszych badań wynika, że po stronie klientów jest potrzeba przyspieszenia, zdigitalizowania i uproszczenia procesów. Wprawdzie ponad 40 proc. klientów nadal oczekuje możliwości dostępu do doradcy leasingowego, ale bardziej w kontekście np. znalezienia optymalnego rozwiązania, niż doradcy, który przynosi dokumenty do podpisu. Wydaje nam się więc, że czynnik ludzki w procesie leasingu pozostanie, ale jego rola dzięki cyfryzacji będzie mogła się zmienić i będzie on mógł skupić się na rzeczywistych potrzebach klientów. Rolą przedstawicieli firm leasingowych będzie doradzanie, uwrażliwianie klienta na pewne aspekty i edukowanie na etapie podejmowania decyzji finansowych.

Zakładam, że kwestia cyfryzacji także w kontekście zmian w przepisach, będzie jednym z ważniejszych tematów zbliżającej się właśnie siódmej edycji konferencji e-Leasing Day?

Podczas konferencji będziemy rozmawiać o tym, jak technologia wpływa na nasze życie, o wyzwaniach, konieczności elektryfikacji, spełniania norm ESG, itd. Będzie o cyfryzacji, przyspieszaniu procesów, wprowadzaniu nowoczesnych technologii, ale też o tym jak stać się częścią trendu przechodzenia od posiadania do używania.

Przeczytajcie także: • Już jest dostępny drugi odcinek Cashless Express

Konferencja powstała z potrzeby inspirowania się i mówienia o tym, że my jako leasing chcemy się zmieniać, chcemy być coraz bardziej cyfrowi, coraz bardziej nowocześni. Tegoroczna, siódma edycja, jest dla nas wyjątkowa, ponieważ będziemy mogli odnieść się do projektu o nazwie Leasing 2040, który rozpoczęliśmy w zeszłym roku. Z okazji 30-lecia naszego związku postanowiliśmy się zastanowić, jak leasing zmieni się w Polsce w perspektywie najbliższych 15 lat.

To patrząc z punktu widzenia klienta końcowego, zazwyczaj przedsiębiorcy, jak leasing zmieni się w perspektywie najbliższych kilku lat?

Nam zależy przede wszystkim na tym, żeby klient mógł realizować swoje potrzeby biznesowe w jak najkrótszym czasie, nie wychodząc z domu. Chcemy odejść od modelu, w którym klient najpierw wybiera aktywo, które chce nabyć, a więc np. samochód, potem szuka finansowania, później ubezpieczenia, usług posprzedażowych, itd. Chcemy dostarczać gotowe, kompleksowe rozwiązania, które będą spersonalizowane i dostarczone do klienta bez konieczności wychodzenia przez niego z domu.

Rozumiem, że do tej pory to się nie udawało ze względu na przepisy, ale teraz jest szansa na to, że będzie inaczej?

Tak, forma dokumentowa umów to umożliwi. Ale pracujemy też nad przyspieszeniem innych elementów. Na przykład rejestracji pojazdów. 70 proc. naszych aktywów to samochody. Jesteśmy częścią procesu zainicjowanego przez Ministerstwo Cyfryzacji, który pozwoli firmom leasingowym rejestrować, wyrejestrowywać czy przerejestrowywać pojazdy zdalnie… czyli szybciej dla klienta.

Czy nie obawia się Pani, że skoro leasing i bez tych zmian rozwija się w Polsce dobrze, to część branży będzie im niechętna w myśl zasady, że, jak to Pani określiła wcześniej, jeśli coś działa to po co to zmieniać?

Zawsze w grupie są liderzy i podążający za nimi. To normalne. Po to właśnie istnieje Związek Polskiego Leasingu, żeby integrować firmy, które już wdrażają innowacje, z tymi, które są trochę dalej i czekają, jak sprawdzą się rozwiązania i czy klienci je zaakceptują. Natomiast widzimy, że branża oczekuje cyfryzacji jak najszybciej, nawet ta jej część, która w tym momencie tylko obserwuje podmioty bardziej zaawansowane w tym obszarze.

No dobrze, a jak, pomimo wszystkich barier i wyzwań, o których mówiliśmy, ocenia Pani kondycję i koniunkturę w polskim leasingu?

Notujemy średniorocznie dwucyfrowe wzrosty od kilkunastu lat. W 2024 roku sfinansowaliśmy aktywa za ponad 110 miliardów złotych, co było wzrostem o 13 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Poza okresem pandemii, cały czas mieliśmy wysokie wzrosty. Prognozujemy, że pozostaną one z nami na najbliższe lata albo będą jeszcze wyższe dzięki absorpcji pieniędzy unijnych. Prognozujemy więc, że bieżący rok zamkniemy również kilkunastoprocentowym wzrostem wartości sfinansowanych aktywów.

Przeczytajcie także: • Santander Bank Polska sprzedany

Chciałabym też dodać, że udało się nam zbudować piaty rynek leasingu w Europie i mamy najwyższą tzw. penetrację leasingu w całej Europie, czyli najwyższy udział firm korzystających z leasingu wśród wszystkich przedsiębiorstw korzystających z finansowania zewnętrznego. To pokazuje, że leasing w Polsce, mimo wielu niedomagań, osiągnął bardzo wysoki poziom i jest bardzo chętnie wybierany, zwłaszcza przez małe i średnie przedsiębiorstwa.

Wróćmy jeszcze do zbliżającej się konferencji. Gdyby miała Pani wybrać najważniejszy punkt programu zbliżającego się e-Leasing Day, to co by to było?

To bardzo trudne zadanie, bo budując program, staraliśmy się, żeby każdy element był ciekawy. Konferencja jest podzielona na dwie części. Pierwszy dzień, 8 maja, to dzień inspiracji. Będziemy patrzeć daleko w przyszłość, na rok 2040 i dalej. Szukać inspiracji wewnątrz i na zewnątrz. Bardzo mocnym punktem będzie rozpoczęcie konferencji, gdzie będziemy słuchać o cyfryzacji w świecie klientów – przedsiębiorców i konsumentów. Ale bardzo ważnym elementem będzie też panel kończący pierwszy dzień konferencji. Najlepiej więc przyjechać do nas na całą konferencję.

Natomiast drugi dzień to tzw. Vendor Day, czyli prezentacje dostawców różnych rozwiązań technologicznych. Po szukaniu inspiracji, zobaczymy, które z innowacji mogą być wdrożone tu i teraz. Jak wspomniałam, nie wszystkie firmy są na tym samym poziomie rozwoju, potrzebne są rozwiązania dla mniejszych i średnich firm, które jeszcze nie wdrażały innowacji. Każdy będzie mógł znaleźć rozwiązanie dla siebie.

Kogo będzie można spotkać wśród uczestników i panelistów konferencji?

Zarówno wśród widzów, jak i panelistów spotkamy przedstawicieli firm leasingowych, firm technologicznych. Nasi uczestnicy to przede wszystkim kadra zarządzająca firm leasingowych, specjaliści odpowiedzialni za przygotowywanie projektów dla klientów. To także przedstawiciele podmiotów odpowiedzialnych za rozwiązania, które przyspieszą digitalizację leasingu.

Dziękuję za rozmowę